14.03.2017, 11:58
Neden Cumhurbaşkanlığı Sistemi! - 5
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile kaleme aldığım yazı dizisinin beşinci dizisi ile huzurlarınızdayım. Yazı dizisinin bu sayısında ki konu “Türkiye’de Parlamenter Sistemin Bir Açmazı; Kısa Süreli ve İstikrarsız Koalisyon Hükümetleri” olacak.
Malumunuz tek partili dönemin akabinde Bayar’lı, Menderes’li DP ile başlayan çok partili süreçte uzun ve istikrarlı bir dönem olarak ifade edebileceğimiz DP iktidarı ülkede görev yapmış 60 Darbesi ile millet iradesine saldırılmış ve ülkenin çok büyük bir oy çoğunluğu ile iktidar olmuş, seçilmiş, milletin adamı olmuş Menderes idam edilmişti. Türkiye siyasi tarihinde, vesayet tarafından yaşatılan bu kara lekenin akabinde uzun yıllar parlamenter sistemin bir açmazı olan kısa süreli ve istikrarsız koalisyon hükümetleri görev almış ülke çok kez siyasi, sosyal, ekonomik tıkanıklara bırakılmıştı. Öyle ki 2002 yılı öncesinde 1923 yılı itibari ile kurulan hükümetlerin ortalama ömrü bir buçuk sene. Bir hükümetin seçim sonucunun belli olduğu gün itibari ile temayüllerin tamamlanıp, resmi olarak göreve besmele çekildiği güne yaklaşık ortalama üç ayda gelindiğini de düşünürsek bir buçuk yıllık bir hükümetin ülkeye ne gibi bir faydası söz konusu olabilir ki.
Türkiye’de çok partili sisteme geçişten bu yana onlarca koalisyon hükümeti kuruldu. Ülke sorunlarına çözüm üretemeyen bu koalisyon hükümetleri kısa sürede dağıldı. Kısa süreli hükümetler ülkenin siyasi ve ekonomik istikrarına ciddi zararlar verdi.
Fahri Korutürk’ün Cumhurbaşkanı olduğu dönemde istikrarlı iki hükümet olması gerekirken tam 8 hükümet kuruldu. Korutürk’ün cumhurbaşkanı olduğu dönemde 1973-1974 yılları arasında Naim Talu, 1974 yılında Bülent Ecevit, 1974-1975 yılları arasında Sadi Irmak, 1975-1977 yılları arasında Süleyman Demirel, 1977 yılında tekrar Bülent Ecevit, 1977-1978 yılları arasında Süleyman Demirel, 1978-1979 yılları arasında Bülent Ecevit, 1979-1980 yılları arasında tekrar Süleyman Demirel başbakan olmuştur.
Turgut Özal’ın cumhurbaşkanlığı döneminde istikrarlı bir hükümet olması gerekirken, 3 ayrı hükümet kuruldu. Bunlar 1989-1991 yılları arasında Yıldırım Akbulut’un, 1991 yılında Mesut Yılmaz’ın, 1991-1993 yılları arasında da Süleyman Demirel’in başbakan olduğu hükümetlerdir.
Keza Süleyman Demirel’in cumhurbaşkanlığı yaptığı dönemde istikrarlı iki tane hükümet olması gerekirken 6 hükümet kurulmuştur. Bu hükümetlerin başbakanları; 1993 yılında Erdal İnönü, 1993-1996 yılları arasında Tansu Çiller, 1996 yılında Mesut Yılmaz, 1996-1997 yılları arasında Necmettin Erbakan, 1997-1999 yılları arasında tekrar Mesut Yılmaz, 1999-2000 yılları arasında ise Bülent Ecevit’tir.
Ülkemiz son yarım asırda bir türlü kurulamayan, kurulsa düzenli bir şekilde çalışamayan, anlaşmazlığın ve fikir ayrılığının çokça kez baş gösterdiği, istikrarsızlığın ve dolayısı ile ekonomik ve siyasal sıkıntılara olabildiğince elverişli koalisyonlardan ve kısa süreli hükümetlerden çok muzdarip edilmiştir. Tarih bu husus ile alakadar bir çok duruma şahitlik etmiştir. Zihniyet farkı, ülke yönetme politikasında her daim baş göstermiş, istikrar sağlanamamıştır. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde koalisyon ihtimali yoktur, dolayısı ile istikrara müsait bir çalışma dönemi vardır. Millet iradesini tecelli edeceği siyasi partiye beş yıllığına yetkiyi ve kararı verecektir, bu süre zaafında seçilen parti ülke bekası için, kendisini seçen millet için, istikrar sağlanmaya müsait bir zaman diliminde ülke yönetimini gerçekleştirecek ve bugüne dek kısa süreli hükümetlerce istikrara engel olan durum ortadan kalkacaktır.
şu an 65. hükümet iş başında.
osmanlı 623 yılda 36 padişak ile üç kıtayı yönetti.
amerika 242 yıllık devlet 45. başkanını yeni seçti.
birde ülke olarak kaç darbe yaşadık, hepside sistemin sağlıklı olmayışından kaynaklandı.